Giải AFC Champions League hay cúp C1 châu Á được xem là giải đấu đỉnh cao cấp câu lạc bộ của châu Á. Nếu xét về cấp độ thì được ví như Champions League của châu Âu. Hãy cùng Gemwin tìm hiểu về giải AFC Champions League qua phần nội dung sau đây của bài viết.
AFC Champions League là gì?
Giải bóng đá afc champions league hay còn được gọi là cúp C1 châu Á (Viết tắt là ACL) là giải đấu thường niên dành cho những câu lạc bộ hàng đầu của châu Á. Giải đấu afc champions league ra đời vào năm 1967 với tên gọi ban đầu là Asian Club Championship. Đây là giải đấu có cấp độ tương đương với UEFA Champions League, CONMEBOL Copa Libertadores, CAF, CONCACAF và OFC Champions League.
Hiện nay, giải có 32 đội tham gia vòng bảng với những CLB đến từ các quốc gia mạnh nhất sẽ đặt cách vào thẳng vòng bảng. Các CLB đến từ các đất nước có nền bóng đá kém phát triển hơn sẽ thi đấu vòng loại và họ cũng đủ điều kiện tham dự giải có cấp độ thấp hơn như AFC Cup. Kể từ năm 2009, nhà vô địch giải AFC Champions League không được đặt cách tham dự ACL mùa giải tiếp theo. Thể thức này được áp dụng tương tự như CONCACAF Champions League.
- Giải Ligue 1 là gì? Thể lệ giải bóng đá Ligue 1 như thế nào?
- Asian Cup Là Gì? Ý Nghĩa Của Giải Asian Cup Là Gì?
Đội vô địch giải AFC Champions League sẽ tham dự FIFA Club World Cup. Al-Hilal (Ả Rập Saudi) và Pohang Steelers là 2 đội giàu thành tích nhất giải khi mỗi đội có 3 lần vô địch. Hiện nay Al-Hilal cũng đang là nhà đương kim vô địch của giải đấu.
Xem thêm các bài tại Thể thao Gemwin
Lịch sử hình thành và phát triển của giải AFC Champions League
Giải Asian Club Championship (1967 – 1972)
Giải đấu được ra đời với tên gọi Asian Club Championship hay giải đấu vô địch những câu lạc bộ châu Á. Đây là giải đấu dành riêng cho những nhà vô địch của mỗi quốc gia thành viên của AFC và liên tục thay đổi nhiều thể thức thi đấu. Giải đấu đầu tiên được tổ chức theo thể thức đá loại trực tiếp, các giải tiếp theo được diễn ra theo thể thức vòng bảng.
Những đội bóng Israel thống trị giải đấu trong giai đoạn đầu một phần là do các đội Ả Rập từ chối đối đầu với họ. Năm 1970, khi Homenetmen của Lebanon từ chối thi đấu với Hapoel Tel Aviv ở vòng bán kết, Hapoel được xử thắng và vào chung kết. 1 năm sau đó, đến lượt Al-Shorta của Iraq từ chối chạm trán với Maccabi Tel Aviv. Năm 1972, giải AFC Champions League tuyên bố hủy giải vì 2 đội bóng Ả Rập từ chối thi đấu với Maccabi Netanya của Israel.
Sau các lùm xùm liên quan đến chính trị, AFC tước quyền thành viên của Israel và quốc gia này bị loại khỏi liên đoàn vào năm 1974. Từ đấy, giải các câu lạc bộ châu Á bị tạm dừng.
Sự trở lại của giải vô địch những câu lạc bộ châu Á (1985 – 2002)
Giải AFC Champions League được quay trở lại vào năm 1985. Tới năm 1990, giải cúp C2 châu Á Asian Cup Winners’ Cup ra đời dành cho những đội vô địch cúp quốc gia. Năm 1995, siêu cúp châu Á xuất hiện và là cuộc đối đầu thường niên giữa đội vô địch Asian Club Championship và Asian Cup Winners’ Cup. Tới năm 2002, hai giải đấu được hợp nhất thành AFC Champions League như ngày nay.
AFC Champions League (2002 tới nay)
Giải AFC Champions League đầu tiên là mùa 2002-03 với sự tham gia của 8 CLB. Al-Ain (UAE) là nhà vô địch đầu tiên của giải với tên gọi mới khi họ đánh bại câu lạc bộ BEC Tero Sasana (Thái Lan) trong trận chung kết diễn ra 2 lượt đi và về. Tới mùa 2004, có 29 đội bóng tham dự, trong đó 28 đội sẽ được chia ra 7 bảng và đội vô địch mùa trước được đặt cách vào tứ kết.
Tuy vậy, AFC Champions League vẫn tiếp tục thể hiện sự thiếu chuyên nghiệp trong khâu tổ chức khi vấn đề bạo lực và gửi danh sách đăng kí muộn vẫn thường xuyên diễn ra. Nhiều người đổ lỗi cho việc thiếu tiền thưởng và kinh phí di chuyển đắt đỏ. Đến năm 2009, ACL nâng số đội lên thành 32 và số vé dự vòng bảng phụ thuộc vào thứ hạng giải AFC Champions League.
Kể từ năm 2021, số đội dự vòng bảng mở rộng lên thành 40 đội. Trong đấy, Việt Nam chắc suất có 1 vé tham dự vòng bảng.
Thể thức thi đấu của ACL
Kể từ mùa giải 2009, giải AFC Champions League thi đấu theo thể thức vòng bảng có 32 đội. Một vài CLB đến từ quốc gia có nền bóng đá ít phát triển hơn sẽ tham dự vòng sơ loại. Những đội được phân chia thành 2 khu vực miền Đông và miền Tây hoàn toàn tách biệt nhau. 2 đội bóng nhất nhì từng bảng sẽ vào vòng tiếp theo.
Những đội bóng miền Đông và Tây tiếp tục đối đầu với nhau tại vòng loại trực tiếp cho đến trận chung kết. 1 đội đại diện cho miền Đông đối đầu với 1 đội đại diện cho miền Tây trong trận chung kết ACL.
Thời gian thi đấu diễn ra bao gồm 2 giai đoạn, vòng bảng diễn ra từ tháng 2 tới tháng 5, vòng loại trực tiếp diễn ra từ tháng 8 đến tháng 11. Số suất tham gia vòng bảng ACL phụ thuộc vào thứ hạng AFC của các quốc gia tương ứng.
Các đội vô địch giải AFC Champions League
CLB | Số lần vô địch | Số lần á quân | Mùa giải vô địch | Mùa giải á quân |
Al-Hilal (Ả Rập Saudi) | 4 | 5 | 1991, 1999–2000, 2019, 2021 | 1986, 1987, 2014, 2017, 2022 |
Pohang Steelers (Hàn Quốc) | 3 | 1 | 1996–97, 1997–98, 2009 | 2021 |
Urawa Red Diamonds (Nhật Bản) | 3 | 1 | 2007, 2017, 2022 | 2019 |
Esteghlal (Iran) | 2 | 2 | 1970, 1990–91 | 1991, 1998–99 |
Seongnam FC (Hàn Quốc) | 2 | 2 | 1995, 2010 | 1996–97, 2004 |
Al-Ittihad (Ả Rập Saudi) | 2 | 1 | 2004, 2005 | 2009 |
Jeonbuk Hyundai Motors (Hàn) | 2 | 1 | 2006, 2016 | 2011 |
Maccabi Tel Aviv (Israel) | 2 | 0 | 1969, 1971 | — |
Al-Sadd (Qatar) | 2 | 0 | 1988–89, 2011 | — |
Thai Farmers Bank (Thái Lan) | 2 | 0 | 1993–94, 1994–95 | — |
Suwon Samsung Bluewings (Hàn) | 2 | 0 | 2000–01, 2001–02 | — |
Ulsan Hyundai (Hàn Quốc) | 2 | 0 | 2012, 2020 | — |
Guangzhou (Trung Quốc) | 2 | 0 | 2013, 2015 | — |
Jubilo Iwata (Nhật Bản) | 1 | 2 | 1998–99 | 1999–2000, 2000–01 |
Al-Ain (UAE) | 1 | 2 | 2002–03 | 2005, 2016 |
Hapoel Tel Aviv (Israel) | 1 | 1 | 1967 | 1970 |
Liaoning (Trung Quốc) | 1 | 1 | 1989–90 | 1990–91 |
Busan IPark (Hàn Quốc) | 1 | 0 | 1985–86 | — |
JEF United Chiba (Nhật Bản) | 1 | 0 | 1986 | — |
Tokyo Verdy (Nhật Bản) | 1 | 0 | 1987 | — |
PAS Tehran (Iran) | 1 | 0 | 1992–93 | — |
Gamba Osaka (Nhật Bản) | 1 | 0 | 2008 | — |
Western Sydney Wanderers (Úc) | 1 | 0 | 2014 | — |
Kashima Antlers (Nhật Bản) | 1 | 0 | 2018 | — |
Al-Ahli (Ả Rập Saudi) | 0 | 2 | — | 1985–86, 2012 |
FC Seoul (Hàn Quốc) | 0 | 2 | — | 2001–02, 2013 |
Persepolis (Iran) | 0 | 2 | — | 2018, 2020 |
Selangor (Malaysia) | 0 | 1 | — | 1967 |
Yangzee (Hàn Quốc) | 0 | 1 | — | 1969 |
Aliyat Al-Shorta (Iraq) | 0 | 1 | — | 1971 |
Al-Rasheed (Iraq) | 0 | 1 | — | 1988–89 |
Yokohama F. Marinos (Nhật Bản) | 0 | 1 | — | 1989–90 |
Al-Shabab (Ả Rập Saudi) | 0 | 1 | — | 1992–93 |
Oman Club (Oman) | 0 | 1 | — | 1993–94 |
Al-Arabi (Qatar) | 0 | 1 | — | 1994–95 |
Al-Nassr (Ả Rập Saudi) | 0 | 1 | — | 1995 |
Dalian Shide (Trung Quốc) | 0 | 1 | — | 1997–98 |
Police Tero (Thái Lan) | 0 | 1 | — | 2002–03 |
Al-Karamah (Syria) | 0 | 1 | — | 2006 |
Sepahan (Iran) | 0 | 1 | — | 2007 |
Adelaide United (Australia) | 0 | 1 | — | 2008 |
Zob Ahan (Iran) | 0 | 1 | — | 2010 |
Shabab Al-Ahli (UAE) | 0 | 1 | — | 2015 |
Thành tích của những đội bóng Việt Nam tại ACL
Những đội bóng Việt Nam cũng có suất tham dự AFC Champions League, tuy nhiên trong các năm gần đây, chỉ có 1 đội bóng duy nhất là nhà vô địch V.League mới đủ điều kiện tham gia vòng sơ loại. Kể từ mùa giải 2021, bóng đá Việt Nam cầm chắc 1 suất tham dự vòng bảng.
Do lo ngại các vấn đề kinh phí di chuyển và giải thưởng từ AFC đưa ra, những đội bóng Việt Nam thường không mấy mặn mà và thi đấu thiếu quyết tâm khi tham dự giải đấu cấp độ châu lục. Vì thế không quá ngạc nhiên khi các đại diện V.League đón nhận thất bại ở sân chơi này.
Trước đây, bóng đá Việt Nam có 2 đội bóng tham gia vòng bảng khi giải đấu đang tại giai đoạn mới đổi tên AFC Champions League theo thể thức hiện nay. Tuy vậy trình độ chênh lệch giữa các đội bóng Việt Nam so với các đội bóng mạnh của châu Á khiến các đại diện của V.League thường phải đón nhận các thất bại đậm đà.
SHB Đà Nẵng lập kỉ lục đội sở hữu trận thua đậm nhất giải khi để thua 0-15 trước Gamba Osaka tại vòng bảng ACL 2006. Đội bóng Việt Nam gần nhất góp mặt ở vòng bảng ACL là Becamex Bình Dương trong mùa giải 2016.
Hi vọng với những thay đổi gần đây về thể thức thi đấu của ACL, các đại diện của V.League sẽ quyết tâm thi đấu để mang thành tích ấn tượng về cho bóng đá nước ta.
Kết luận
Vừa rồi Gemwin đã tìm hiểu giúp bạn về giải AFC Champions League. Hi vọng qua bài viết trên, đã giúp bạn hiểu vì sao giải AFC Champions League lại thu hút nhiều người xem đến vậy.